Τα τσουνάμι είναι φαινόμενα, που δημιουργούνται κατά την απότομη μετατόπιση μεγάλων ποσοτήτων νερού, σε ένα υδάτινο σχηματισμό. Η αρχική απότομη μετατόπιση του νερού, που προκαλεί τη γένεση ενός τσουνάμι, μπορεί να είναι αποτέλεσμα σεισμού, κυρίως υποθαλάσσιου, που προκαλεί κατακόρυφη ανάταξη του βυθού, παραθαλάσσιας κατολίσθησης ή ηφαιστειακής έκρηξης.

 Σύμφωνα με την προσθήκη 1 του παραρτήματος Α του Γενικού Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας, τα παλιρροιακά κύματα βαρύτητας ή κατά την επικρατέστερη ορολογία θαλάσσια κύματα βαρύτητας (τσουνάμι) αναφέρονται ως αιτία γένεσης καταστροφών. Επισημαίνεται ότι τα τσουνάμι διαφέρουν σημαντικά από τα θαλάσσια κύματα που προκαλούνται από τον άνεμο. Η κυριότερη διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι τα ανεμογενή θαλάσσια κύματα περιορίζονται στο ανώτερο στρώμα της υδάτινης στήλης, ενώ τα τσουνάμι εκδηλώνονται στο σύνολο της υδάτινης στήλης, με αποτέλεσμα, ενώ σε θαλάσσιες περιοχές με μεγάλα βάθη τα τσουνάμι λόγω των χαρακτηριστικών τους να μην θεωρούνται σοβαρός κίνδυνος για τις πλέουσες κατασκευές, φτάνοντας στις ακτές, όπως έχει αναφερθεί, προκαλούν παράκτιες πλημμύρες με ιδιαίτερα καταστρεπτικές συνέπειες. Δεδομένου ότι τα τσουνάμι αποτελούν δευτερογενή φαινόμενα με πρωτογενείς αιτίες κυρίως τους σεισμούς που δημιουργούνται στον υποθαλάσσιο ή παράκτιο χώρο και έχοντας υπ όψη ότι μεσολαβεί ένα χρονικό διάστημα από την εκδήλωση του πρωτογενούς φαινομένου έως την άφιξη των τσουνάμι στις ακτές, υπάρχει δυνατότητα έγκαιρης προειδοποίησης για την πιθανή δημιουργία τους. Επίσης Τσουνάμι προκαλείται και από υποθαλάσσιες ηφαιστειακές εκρήξεις ή κατολισθήσεις πρανών.

Το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών αποτελεί έναν εκ των πέντε Παρόχων Υπηρεσιών Τσουνάμι του Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης και Μετριασμού για τα Τσουνάμι στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό, τη Μεσόγειο και τις συνδεδεμένες θάλασσες (ICG/NEAMTWS) της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής (IOC) της UNESCO.

Για την Ελλάδα, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών αποτελεί το Εθνικό Κέντρο Προειδοποίησης Τσουνάμι, το οποίο συστάθηκε το 2010 και αποτελεί τον επίσημο εθνικό φορέα έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι (Άρθρο 26/παράγραφος 11 του Ν. 3879/2010- ΦΕΚ 163Α/21-9-2010).

Για περισσότερες πληροφορίες οι πολίτες μπορούν να μεταβούν στα Γενικά Σχέδια Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών «ΕΓΚΕΛΑΔΟΣ 2» και «ΤΑΛΩΣ 2», ενώ τα σχετικά μέτρα αυτοπροστασίας περιγράφονται αναλυτικά εδώ.